Ospa wietrzna charakteryzuje się swędzącymi, czerwonymi pęcherzami, które pojawiają się na całym ciele. Często dotyka dzieci i jest tak powszechny, że uważany jest za dziecięcy rytuał przejścia.
Ponieważ szczepionka przeciwko ospie wietrznej została wprowadzona w połowie lat 90, liczba przypadków zmniejszyła się.
Jakie są objawy ospy wietrznej?
Swędząca wysypka jest najczęstszym objawem ospy wietrznej. Infekcja utrzymuje się w ciele przez około siedem do 21 dni zanim wysypka i inne symptomy rozwiną się. Zaczynasz zarażać do 48 godzin przed wystąpieniem wysypki skórnej. Objawy bez wysypki mogą trwać kilka dni i obejmują:
- gorączka
- bół głowy
- utrata apetytu
Jeden lub dwa dni po wystąpieniu tych objawów zacznie się rozwijać klasyczna wysypka. Wysypka przechodzi trzy fazy, zanim dojdziesz do siebie. Obejmują one:
- Występują czerwone lub różowe guzy na całym ciele.
- Guzki stają się pęcherzami wypełnionymi płynem.
- Powstają strupy, które następnie się goją.
Nowe guzy będą pojawiać się stale w trakcie infekcji. Wysypka może być bardzo swędząca, szczególnie zanim powstaną strupy.
Co powoduje ospę wietrzną?
Wirus ospy wietrznej-półpaśca (VZV) powoduje zakażenie ospą wietrzną. Większość przypadków występuje w kontakcie z osobą zarażoną. Wirus jest zakaźny dla osób wokół ciebie przez jeden do dwóch dni przed pojawieniem się pęcherzy. VZV pozostaje zaraźliwy, dopóki wszystkie pęcherze się nie zasklepią. Wirus może rozprzestrzeniać się poprzez:
- ślina
- kaszel
- kichanie
- kontakt z płynem z pęcherzy
Ospa wietrzna – kto jest zagrożony?
Kontakt z wirusem poprzez wcześniejsze aktywne zakażenie lub szczepienie zmniejsza ryzyko. Odporność od wirusa może być przenoszona z matki na noworodka. Odporność trwa około trzech miesięcy od urodzenia. Każdy, kto nie był narażony może zarazić się wirusem. Ryzyko wzrasta w dowolnym z poniższych warunków:
- Miałeś ostatnio kontakt z zainfekowaną osobą.
- Masz mniej niż 12 lat.
- Jesteś dorosłym mieszkającym z dziećmi.
- Spędzasz czas w szkole lub placówce opieki nad dziećmi.
- Twój układ odpornościowy jest zagrożony z powodu choroby lub leków.
W jaki sposób diagnozuje się ospę wietrzną?
Powinieneś zawsze dzwonić do swojego lekarza za każdym razem, gdy rozwijasz niewyjaśnioną wysypkę, szczególnie jeśli towarzyszą jej objawy przeziębienia lub gorączka. Jeden z kilku wirusów lub infekcji może wpływać na ciebie. Należy natychmiast powiedzieć lekarzowi, jeśli pacjentka jest w ciąży i była narażona na ospę wietrzną.
Lekarz może być w stanie zdiagnozować ospę wietrzną na podstawie fizycznego badania pęcherzy na ciele dziecka lub testy laboratoryjne mogą potwierdzić przyczynę powstawania pęcherzy.
Jakie są możliwe komplikacje ospy wietrznej?
Skontaktuj się natychmiast z lekarzem, jeśli:
- Wysypka rozprzestrzenia się przy oczach.
- Wysypka jest bardzo czerwona, wrażliwa i ciepła (objawy wtórnej infekcji bakteryjnej).
- Wysypce towarzyszą zawroty głowy lub duszność.
Komplikacje najczęściej dotyczą:
- niemowląt
- seniorzy
- ludzie ze słabym układem odpornościowym
- kobiety w ciąży
Grupy te mogą również rozwinąć zapalenie płuc wywołane przez VZV lub infekcje bakteryjne skóry, stawów lub kości.
Kobiety podczas ciąży mogą urodzić dzieci z wadami wrodzonymi, w tym:
- słaby wzrost
- mały rozmiar głowy
- problemy z oczami
- upośledzenie umysłowe
W jaki sposób leczy się ospę wietrzną?
Większość osób, u których zdiagnozowano ospę wietrzną będzie radzić sobie z objawami podczas oczekiwania na przejście wirusa przez ich system. Rodzice zostaną poinformowani, aby nie puszczali dzieci do szkoły i zapewnić dzieciom opiekę dzienną, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa. Zainfekowani dorośli będą również musieli zostać w domu.
Twój lekarz może przepisać leki przeciwhistaminowe lub miejscowe maści lub możesz je kupić bez recepty, aby złagodzić swędzenie. Możesz także uśmierzać swędzenie skóry przez:
- biorąc letnie kąpiele
- stosując bezzapachowy balsam
- noszenie lekkiej, miękkiej odzieży
Lekarz może przepisać leki przeciwwirusowe, jeśli wystąpią komplikacje wirusa lub istnieje ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Ludzie wysokiego ryzyka to zazwyczaj młodzi, seniorzy lub osoby, które mają podstawowe problemy medyczne. Te leki przeciwwirusowe nie leczą ospy wietrznej. Powodują one zmniejszenie nasilenia objawów poprzez spowolnienie aktywności wirusów. Umożliwi to szybsze leczenie układu odpornościowego twojego organizmu.
Jakie są perspektywy długoterminowe?
Organizm może samodzielnie rozwiązać większość przypadków ospy wietrznej. Ludzie zwykle powracają do normalnych czynności w ciągu jednego do dwóch tygodni od rozpoznania.
Gdy ospa wietrzna przeminie, większość ludzi staje się odporna na wirusa. Nie zostanie on ponownie aktywowany, ponieważ VZV zwykle pozostaje w stanie uśpienia w ciele zdrowej osoby. W rzadkich przypadkach może pojawić się ponownie, powodując kolejny epizod ospy wietrznej.
Jest bardziej powszechne w przypadku półpaśca, osobnego zaburzenia wywoływanego również przez VZV, występującego później w okresie dorosłości. Jeśli układ immunologiczny danej osoby zostanie czasowo osłabiony, VZV może ponownie aktywować się w postaci półpaśca. Zwykle dzieje się tak z powodu zaawansowanego wieku lub choroby wyniszczającej.
Jak zapobiegać ospie wietrznej?
Szczepionka przeciwko ospie wietrznej zapobiega ospie wietrznej u 98 procent osób, które otrzymują dwie zalecane dawki. Ponieważ ospa wietrzna jest bardziej dotkliwa u osób starszych, osoby, które nie zostały zaszczepione mogą zdecydować się na późniejszy zastrzyk. Osoby, które nie mogą otrzymać szczepionki mogą próbować uniknąć wirusa, ograniczając kontakt z zakażonymi osobami. Ale może to być trudne. Ospa wietrzna może być zidentyfikowana przez pęcherze, a już prędzej jest ona zaraźliwa.
