Ogławianie drzew – czy warto wracać do tej kontrowersyjnej metody pielęgnacji?
Ogławianie to technika przycinania drzew, która od wieków budzi kontrowersje. Choć wielu uważa ją za zbyt agresywną, inni dostrzegają w niej korzyści, które mogą przedłużyć życie drzew i poprawić ich zdrowie.
Czym dokładnie jest ogławianie i czy rzeczywiście jest to metoda, którą warto stosować we współczesnych ogrodach i parkach?
Czym jest ogławianie drzew?
Ogławianie drzew to intensywne przycinanie, podczas którego usuwa się większość gałęzi drzewa, pozostawiając jedynie pień i kilka głównych konarów.
Na pierwszy rzut oka technika ta może wydawać się drastyczna, jednak ma ona długą historię.
W przeszłości była powszechnie stosowana zarówno w celach rolniczych, jak i ozdobnych.
Przykłady ogławiania można znaleźć w starych ogrodach klasztornych czy parkach, gdzie drzewa przycinano, aby nadawały krajobrazowi symetryczny wygląd.
Choć wydaje się, że praktyka ta odeszła w zapomnienie, w niektórych rejonach świata, zwłaszcza tam, gdzie dominuje tradycyjne rolnictwo, nadal jest popularna.
Historia i zastosowanie ogławiania
Dlaczego ogławianie było popularne w przeszłości? Początkowo stosowano je głównie w celu pozyskiwania drewna opałowego.
Zamiast sadzić nowe drzewa, rolnicy woleli przycinać dojrzałe drzewa, które szybko odrastały i w krótkim czasie ponownie nadawały się do wycinki.
Dzięki temu możliwe było regularne „żniwo” gałęzi bez konieczności sadzenia nowych sadzonek.
Szczególnie popularne było przycinanie wierzb, które szybko regenerowały się i wytwarzały proste gałęzie idealne do produkcji koszy i innych wyrobów plecionkarskich.
W ten sposób rolnicy mogli także tworzyć naturalne ogrodzenia lub schronienia dla zwierząt.
W krajach południowych, takich jak Hiszpania, ogławiane drzewa służyły również jako źródło cienia dla bydła.
Gałęzie przycinano na wysokości 2-2,5 metra, co uniemożliwiało zwierzętom ich zjadanie, a jednocześnie zapewniało ochronę przed słońcem.
Korzyści zdrowotne dla drzew
Czy ogławianie wpływa na zdrowie drzewa? Choć wiele osób uważa, że intensywne przycinanie może osłabić drzewo, odpowiednio przeprowadzone ogławianie może mieć korzystny wpływ na jego zdrowie.
Usunięcie starszych, górnych gałęzi pobudza rozwój nowych pędów, co sprawia, że korona staje się gęstsza i bardziej odporna na silne wiatry.
Ponadto ogławianie może pomóc w zapobieganiu rozprzestrzenianiu się chorób i szkodników.
Przez usunięcie zakażonych lub zainfekowanych gałęzi, zmniejsza się ryzyko, że choroba rozprzestrzeni się na resztę drzewa.
Ogławianie a współczesne ogrody miejskie
W XVIII i XIX wieku technika ogławiania stała się popularna w architekturze krajobrazu miejskiego.
Dzięki niej drzewa w parkach i na ulicach miały jednolity wygląd, co było szczególnie cenione w miejskich przestrzeniach publicznych. Czy dzisiaj warto wrócić do ogławiania?
Współcześnie ogławianie stosuje się rzadziej niż w przeszłości, jednak w niektórych przypadkach nadal jest to uzasadniona metoda pielęgnacji drzew.
Na przykład na obszarach miejskich, gdzie drzewa mogą rosnąć blisko budynków, dróg czy linii energetycznych, ogławianie może pomóc w ograniczeniu ich wzrostu i zapobieganiu uszkodzeniom.
Pollarding, jak również nazywa się tę metodę, może również przyczynić się do tworzenia bardziej elastycznych i gęstych koron, które są bardziej odporne na wiatry i inne czynniki atmosferyczne.
Kiedy warto stosować ogławianie?
Ogławianie jest szczególnie przydatne w przypadku drzew, które są zbyt duże w stosunku do przestrzeni, w której zostały posadzone.
Jeśli drzewo rośnie poza wyznaczoną mu przestrzenią, może stać się zagrożeniem zarówno dla infrastruktury, jak i dla bezpieczeństwa ludzi.
Ponadto technika ta często stosowana jest w formalnych ogrodach i parkach, gdzie drzewa przycinane są w celu uzyskania estetycznego, jednolitego wyglądu.
Ogławiane drzewa mogą nadawać przestrzeni elegancki, uporządkowany charakter, szczególnie w ogrodach nawiązujących do tradycyjnych stylów.
Ryzyko związane z ogławianiem
Choć ogławianie ma wiele zalet, należy pamiętać, że jest to technika wymagająca ostrożności. Nieprawidłowe przycięcie może osłabić drzewo, czyniąc je bardziej podatnym na choroby i uszkodzenia.
Najlepsze praktyki przy ogławianiu obejmują:
- Ogławianie w okresie spoczynku – W tym czasie drzewo jest mniej narażone na stres i lepiej się regeneruje.
- Regularność – Ogławianie powinno być przeprowadzane co 1-3 lata, aby utrzymać pożądany kształt i wielkość drzewa.
- Czyste cięcia – Ważne jest używanie ostrych narzędzi i wykonywanie czystych cięć nad poprzednimi miejscami cięcia, aby zapobiec tworzeniu się kikutów, które mogą prowadzić do gnicia.
- Monitorowanie – Po ogławianiu warto regularnie sprawdzać stan drzewa, podlać je (jeśli to konieczne) i nawozić, aby wspomóc jego regenerację.
Ogławianie – metoda dla młodszych drzew
Ogławianie najlepiej sprawdza się w przypadku młodszych drzew, które są bardziej elastyczne i lepiej znoszą intensywne przycinanie.
Dojrzałe drzewa mogą gorzej reagować na ten rodzaj zabiegu, zwłaszcza jeśli nie były przycinane od najmłodszych lat.
Warto pamiętać, że ogławianie to technika, która wymaga doświadczenia i wiedzy. Nieprawidłowo przeprowadzone, może przynieść więcej szkody niż pożytku. Dlatego zawsze warto skonsultować się z profesjonalistą przed podjęciem decyzji o ogławianiu drzewa.
Podsumowanie
Ogławianie, choć kontrowersyjne, ma swoje zalety. Stosowane odpowiednio, może przedłużyć życie drzew, poprawić ich zdrowie i zapewnić bezpieczeństwo w miejskich przestrzeniach.
Jednak technika ta wymaga precyzji i regularności, aby nie osłabić drzewa i nie narazić go na choroby.
Czy warto wracać do tej metody pielęgnacji? W przypadku młodych drzew rosnących w ograniczonych przestrzeniach miejskich, ogławianie może okazać się dobrym rozwiązaniem. Ważne jest jednak, aby zachować ostrożność i pamiętać o potrzebach każdego drzewa, aby zapewnić mu długie i zdrowe życie.