Astma – przyczyny, objawy, czynniki ryzyka i sposoby leczenia

Astma może utrudniać oddychanie, wywoływać kaszel i świszczący oddech. Dowiedz się o różnych rodzajach astmy, objawach i sposobach leczenia.

Co to w ogóle jest astma?

Astma to stan, w którym drogi oddechowe zwężają się i pęcznieją, tworząc dodatkowy śluz. Może to utrudniać oddychanie i wywoływać kaszel, świszczący oddech i duszność.

Dla niektórych osób astma jest drobną uciążliwością. Dla innych może to być poważnym problemem, który zakłóca codzienne czynności i może prowadzić do zagrażającego życiu ataku astmy.

Astmy nie można wyleczyć, ale jej objawy można kontrolować. Ponieważ astma często zmienia się z biegiem czasu, ważne jest, aby współpracować z lekarzem w celu śledzenia objawów przedmiotowych i podmiotowych oraz w razie potrzeby dostosować leczenie.

Czym najczęściej objawia się astma?

Objawy astmy są różne u różnych osób. Mogą występować nieczęste ataki astmy, objawy występują tylko w określonych momentach czasowych – na przykład podczas ćwiczeń fizycznych lub występują przez cały czas.

Objawy astmy obejmują:

• Skrócenie oddechu
• Ucisk w klatce piersiowej lub ból
• Problemy ze snem spowodowane przez duszność, kaszel lub świszczący oddech
• Gwizdanie lub świszczący oddech podczas wydechu (świszczący oddech jest częstym objawem astmy u dzieci)
• Ataki kaszlu lub świszczącego oddechu, które się pogarszają przez wirus oddechowy, taki jak przeziębienie lub grypa

Objawy nasilające się w astmie to:

• Zwiększenie trudności w oddychaniu (mierzalne za pomocą szczytowego miernika przepływu, urządzenie używane do sprawdzania, jak dobrze działają twoje płuca)
• Konieczność częstszego stosowania inhalatora z szybką ulgą

U niektórych osób objawy astmy nasilają się w pewnych sytuacjach:

• Astma indukowana wysiłkiem fizycznym, która może być groźniejsza, gdy powietrze jest zimne i suche
• Astma zawodowa, wywołana przez czynniki drażniące w miejscu pracy, takie jak opary chemiczne, gazy lub pyły
• Astma indukowana alergią wywoływana przez substancje przenoszone drogą powietrzną, takie jak pyłki, zarodniki pleśni, odpady karaluchów lub cząstki skóry i zaschnięta ślina, które są uwalniane przez zwierzęta domowe (sierść zwierząt domowych)

Kiedy iść do lekarza?

Ciężkie ataki astmy mogą zagrażać życiu. Porozmawiaj z lekarzem, aby ustalić co zrobić, gdy objawy się nasilą i kiedy potrzebujesz leczenia w nagłych wypadkach. Objawy nagłej astmy obejmują:

• Gwałtowne duszności lub świszczący oddech
• Brak poprawy nawet po zastosowaniu inhalatora o szybkiej uldze, takiego jak albuterol
• Skrócenie oddechu przy minimalnej aktywności fizycznej

Skontaktuj się z lekarzem

Skontaktuj się z lekarzem, gdy:

• Uważasz, że masz astmę. Jeśli masz częsty kaszel lub świszczący oddech, który trwa dłużej niż kilka dni lub jakiekolwiek inne objawy astmy, skontaktuj się z lekarzem. Wczesne leczenie astmy może zapobiegać długotrwałym uszkodzeniom płuc i pomagać w utrzymaniu schorzenia w miarę upływu czasu.
• Po postawieniu diagnozy. Jeśli wiesz, że masz astmę skontaktuj się z lekarzem, aby zachować kontrolę. Dobra kontrola długoterminowa pomaga czuć się lepiej z dnia na dzień i może zapobiegać zagrażającym życiu atakowi astmy.
• Jeśli objawy astmy nasilą się. Należy natychmiast skontaktować się z lekarzem, jeśli leczenie nie łagodzi twoich objawów lub jeśli musisz częściej korzystać z inhalatora szybkiej ulgi. Nie próbuj rozwiązać problemu, przyjmując więcej leków bez konsultacji z lekarzem. Nadużywanie leków na astmę może powodować działania niepożądane i może nasilać astmę.
• Aby przejrzeć swoje leczenie. Astma często zmienia się z czasem. Regularnie spotykaj się z lekarzem, aby omówić objawy i dokonać niezbędnych korekt leczenia.

Jakie są przyczyny astmy?

Nie jest jasne, dlaczego niektórzy ludzie chorują na astmę, a inni nie, ale wynika to prawdopodobnie z kombinacji czynników środowiskowych i genetycznych (dziedziczonych).

Co wywołuje astmę?

Narażenie na różne czynniki drażniące i substancje wywołujące alergie (alergeny) może powodować objawy przedmiotowe i podmiotowe astmy. Wyzwalacze astmy są różne dla różnych osób i mogą obejmować:

• Substancje lotne, takie jak pyłki, roztocza, zarodniki pleśni, sierść zwierząt domowych lub cząstki odpadów z karaczanów
• Infekcje dróg oddechowych, takie jak przeziębienie
• Aktywność fizyczna (astma wywołana wysiłkiem fizycznym)
• Zimne powietrze
• Zanieczyszczenia powietrza i czynniki drażniące, takie jak dym
• Niektóre leki, w tym beta-blokery, aspiryna, ibuprofen i naproksen
• Silne emocje i stres
• Siarczyny i konserwanty dodawane do niektórych rodzajów żywności i napojów, w tym krewetek, suszonych owoców, przetworzonych ziemniaków, piwa i wina
• Refluks żołądkowo-przełykowy (GERD), stan, w którym kwasy żołądkowe powracają do gardła

Jakie są najczęstsze czynniki ryzyka?

Uważa się, że wiele czynników zwiększa szanse na rozwój astmy. Obejmują one:

• Posiadanie krewnego (takiej jak rodzic lub rodzeństwo) z astmą
• Posiadanie innej choroby alergicznej, takiej jak atopowe zapalenie skóry lub alergiczny nieżyt nosa (katar sienny)
• Nadwaga
• Bycie palaczem
• Narażenie na bierne palenie
• Narażenie na spaliny lub inne rodzaje zanieczyszczeń
• Narażenie na wyzwalacze zawodowe, takie jak chemikalia stosowane w rolnictwie, fryzjerstwie i produkcji

Czy astma może powodować komplikacje?

Powikłania astmy obejmują:

• Objawy, które wpływają na sen, pracę lub zajęcia rekreacyjne
• Trwałe zwężenie oskrzeli (przebudowa dróg oddechowych), które wpływa na zdolność oddychania
• Wizyty w izbie przyjęć i hospitalizacje z powodu ciężkich ataków astmy
• Skutki uboczne długotrwałego stosowania niektórych leków stosowanych w celu stabilizacji ciężkiej astmy

Właściwe leczenie ma duże znaczenie w zapobieganiu zarówno krótko- jak i długotrwałym powikłaniom spowodowanym przez astmę.

Czy można zapobiegać astmie?

Chociaż nie ma sposobu, aby zapobiec astmie, pracując razem, ty i twój lekarz może zaprojektować krok po kroku plan życia z twoim stanem i zapobiegać atakom astmy.

• Przestrzegaj swojego planu działania. Z lekarzem i zespołem opieki zdrowotnej napisz szczegółowy plan zażywania leków i radzenia sobie z atakiem astmy. Następnie należy postępować zgodnie z planem.Astma to stały stan, który wymaga regularnego monitorowania i leczenia. Przejęcie kontroli nad leczeniem może sprawić, że poczujesz większą kontrolę nad swoim życiem.
• Zaszczep się na grypę i zapalenie płuc. Zachowanie aktualności ze szczepieniami może zapobiec wywołaniu przez grypę i zapalenie płuc zaostrzeń astmy.
• Zidentyfikuj i unikaj wyzwalaczy astmy. Szereg zewnętrznych alergenów i czynników drażniących od pyłków i pleśni po zimne powietrze i zanieczyszczenie powietrza może wywoływać ataki astmy. Dowiedz się, co powoduje lub pogarsza twoją astmę i podejmij kroki, aby uniknąć tych wyzwoleń.
• Monitoruj swój oddech. Możesz nauczyć się rozpoznawać sygnały ostrzegawcze o zbliżającym się ataku, takie jak niewielki kaszel, świszczący oddech lub duszność. Ponieważ jednak czynność płuc może się zmniejszyć, zanim zauważysz jakiekolwiek oznaki lub objawy, regularnie mierz i rejestruj szczytowy przepływ powietrza za pomocą domowego przepływomierza szczytowego.
• Zidentyfikuj i leczy ataki wcześniej. Jeśli będziesz działać szybko, będziesz miał mniejsze szanse na poważny atak. Nie będziesz również potrzebować tak wielu leków, aby kontrolować objawy.Kiedy pomiary przepływu szczytowego zmniejszą się i powiadomią cię o zbliżającym się ataku, weź leki zgodnie z instrukcjami i natychmiast zatrzymaj wszelkie działania, które mogły spowodować atak. Jeśli twoje objawy się nie poprawią, skorzystaj z pomocy medycznej zgodnie z planem działania.
• Zażyj leki zgodnie z zaleceniami. Tylko dlatego, że astma wydaje się poprawiać, nie zmieniaj niczego bez uprzedniej rozmowy z lekarzem. Dobrym pomysłem jest zabranie ze sobą leków na każdą wizytę u lekarza, aby lekarz mógł dokładnie sprawdzić, czy używasz leków prawidłowo i przyjmujesz odpowiednią dawkę.
• Należy zwrócić uwagę na zwiększenie użycia inhalatora o szybkim uwalnianiu. Jeśli jesteś uzależniony od inhalatora o szybkiej uldze, takiego jak albuterol, twoja astma nie jest pod kontrolą. Skontaktuj się z lekarzem w sprawie dostosowania

Jak można zdiagnozować astmę?

Fizyczny egzamin

Aby wykluczyć inne możliwe stany takie jak zakażenie układu oddechowego lub przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) – lekarz przeprowadzi badanie fizyczne i zada pytania na temat objawów przedmiotowych i podmiotowych oraz wszelkich innych problemów zdrowotnych.

Testy do pomiaru czynności płuc

Można również wykonać testy czynnościowe płuc, aby określić ile powietrza wnika i znika podczas oddychania. Testy te mogą obejmować:

• Spirometria. Test ten ocenia zwężenie oskrzeli poprzez sprawdzenie, ile powietrza można wydychać po głębokim oddechu i jak szybko można wydychać.
• Szczytowy przepływ. Przepływomierz szczytowy jest prostym urządzeniem, które mierzy jak ciężko wydychać jest powietrze. Niższe niż zwykle wartości szczytowe przepływu wskazują, że płuca mogą nie działać tak dobrze, a astma może się pogarszać. Twój lekarz dostarczy Ci instrukcje, jak śledzić i radzić sobie z odczytami niskiego natężenia przepływu.

Testy czynności płuc często wykonuje się przed i po zażyciu leku zwanego lekiem rozszerzającym oskrzela, takim jak albuterol w celu otwarcia dróg oddechowych. Jeśli twoja funkcja płuc poprawia się przy użyciu leku rozszerzającego oskrzela, prawdopodobnie masz astmę.

W jaki sposób leczy się astmę?

Zapobieganie i długotrwała kontrola są kluczowe w powstrzymywaniu ataków astmy przed ich rozpoczęciem. Leczenie zazwyczaj wymaga nauki rozpoznawania wyzwalaczy, podejmowania kroków w celu ich uniknięcia i śledzenia oddechu, aby upewnić się, że twoje codzienne leki na astmę utrzymują objawy pod kontrolą. W przypadku zaostrzenia astmy konieczne może być zastosowanie inhalatora o szybkim uwalnianiu, takiego jak albuterol.

Leki

Właściwe lekarstwa zależą od wielu czynników – wieku, objawów, czynników wywołujących astmę.

Długotrwałe leki kontrolujące astmę na ogół przyjmowane codziennie, są kamieniem węgielnym leczenia astmy. Te leki utrzymują astmę pod kontrolą na co dzień i sprawiają, że mniej prawdopodobne jest wystąpienie ataku astmy. Rodzaje długoterminowych leków kontrolnych obejmują:

• Kortykosteroidy wziewne. Te leki przeciwzapalne obejmują flutikazon (Flonase, Flovent HFA), budezonid (Pulmicort Flexhaler, Rhinocort), flunisolid (Aerospan HFA), cyklezonid (Alvesco, Omnaris, Zetonna), beklometazon (Qnasl, Qvar), mometazon (Asmanex) i flutikazon furoate (Arnuity Ellipta).Być może będziesz musiał stosować te leki przez kilka dni do tygodni zanim osiągną maksymalne korzyści. W przeciwieństwie do doustnych kortykosteroidów, te leki kortykosteroidowe mają stosunkowo małe ryzyko wystąpienia działań niepożądanych i są ogólnie bezpieczne dla długotrwałego stosowania.
• Modyfikatory leukotrienów. Te doustne leki  w tym montelukast (Singulair), zafirlukast (Accolate) i zileuton (Zyflo) pomagają łagodzić objawy astmy nawet do 24 godzin.W rzadkich przypadkach leki te były powiązane z reakcjami psychicznymi, takimi jak pobudzenie, agresja, omamy, depresja i myślenie samobójcze. Natychmiast zasięgnij porady lekarskiej w przypadku każdej nietypowej reakcji.
• Długodziałający agoniści beta. Te wziewne leki, które obejmują salmeterol (Serevent) i formoterol (Foradil, Perforomist) otwierają drogi oddechowe.Niektóre badania pokazują, że mogą zwiększać ryzyko ciężkiego ataku astmy, więc przyjmuj je tylko w połączeniu z wziewnym kortykosteroidem. A ponieważ leki te mogą maskować pogorszenie astmy nie należy ich stosować w ostrym ataku astmy.
• Inhalatory kombinowane. Leki te takie jak flutikazon-salmeterol (Advair Diskus), budezonid-formoterol (Symbicort) i formoterol-mometazon (Dulera) – zawierają długo działającego agonistę beta wraz z kortykosteroidem. Ponieważ te złożone inhalatory zawierają długo działające beta agonisty mogą zwiększać ryzyko ciężkiego ataku astmy.
• Teofilina. Teofilina (Theo-24, Elixophyllin, inne) to codzienna pigułka, która pomaga utrzymać drogi oddechowe otwarte (lek rozszerzający oskrzela) poprzez rozluźnienie mięśni wokół dróg oddechowych. Nie jest tak często używana jak w poprzednich latach.

Środki stosowane w szybkiej uldze (ratownicze)

Są stosowane w razie potrzeby do szybkiego, krótkotrwałego złagodzenia objawów podczas ataku astmy lub przed wysiłkiem, jeśli lekarz to zaleci. Rodzaje leków szybko ulgowych obejmują:

• Krótkodziałające agonisty beta. Te wziewne, szybko działające leki rozszerzające oskrzela działają w ciągu kilku minut, aby szybko złagodzić objawy podczas ataku astmy. Obejmują one albuterol (ProAir HFA, Ventolin HFA, inne) i levalbuterol (Xopenex).Krótkodziałające agonisty beta można zażywać za pomocą przenośnego, ręcznego inhalatora lub nebulizera – maszyny, która przekształca leki na astmę na drobną mgłę – tak, aby mogły być wdychane przez maskę twarzową lub ustnik.
• Ipratropium (Atrovent). Podobnie jak inne leki rozszerzające oskrzela, ipratropium działa szybko, aby natychmiast rozluźnić drogi oddechowe, ułatwiając oddychanie. Ipratropium stosuje się głównie w leczeniu rozedmy płuc i przewlekłego zapalenia oskrzeli, ale czasami stosuje się go w leczeniu ataków astmy.
• Doustne i dożylne kortykosteroidy. Leki te w tym prednizon i metyloprednizolon – łagodzą stany zapalne dróg oddechowych wywołane ciężką astmą. Mogą one powodować poważne skutki uboczne, gdy są stosowane długoterminowo dlatego są stosowane tylko krótkoterminowo w celu leczenia ciężkich objawów astmy.

Styl życia i domowe środki zaradcze

Chociaż wiele osób z astmą polega na lekach, aby zapobiegać dolegliwościom i łagodzić objawy możesz zrobić kilka rzeczy samodzielnie, aby zachować zdrowie i zmniejszyć prawdopodobieństwo ataków astmy.

Unikaj wyzwalaczy

Podejmowanie kroków w celu zmniejszenia ekspozycji na astmę jest kluczowym elementem kontroli astmy, w tym:

• Użyj klimatyzatora. Klimatyzacja zmniejsza ilość pyłków w powietrzu z drzew, traw i chwastów, które znajdują się w pomieszczeniach. Klimatyzacja obniża również wilgotność w pomieszczeniu i może zmniejszyć narażenie na roztocza. Jeśli nie masz klimatyzacji, staraj się nie otwierać okien podczas sezonu pylenia.
• Dbaj o miejsce do spania. Zminimalizuj kurz, który może pogorszyć objawy w nocy, zastępując niektóre przedmioty w sypialni. Na przykład umieść poduszki, materace w osłonach pyłoszczelnych. Usuń wykładzinę, użyj nadających się do prania zasłon i żaluzji.
• Utrzymuj optymalną wilgotność. Jeśli mieszkasz w wilgotnym klimacie, porozmawiaj z lekarzem o używaniu osuszacza.
• Zapobieganie zarodnikom pleśni. Czyść wilgotne miejsca w łazience, kuchni i domu, aby nie rozwijały się zarodniki pleśni. Pozbądź się spleśniałych liści lub wilgotnego drewna na podwórku.
• Usuń sierść zwierząt domowych. Jeśli masz alergię na łupież, unikaj zwierząt futerkowych i piór. Posiadanie zwierząt regularnie kąpanych lub zadbanych również może zmniejszyć ilość sierści w twoim otoczeniu.
• Czyść regularnie. Wyczyść swój dom przynajmniej raz w tygodniu. Jeśli masz zamiar wzniecić kurz, załóż maskę lub zleć czyszczenie innej osobie.
• Zakryj nos i usta, jeśli jest zimno. Jeśli astma się nasila przez zimne lub suche powietrze pomocna może być maska ​​na twarz.

Bądź zdrów

Dbanie o siebie może pomóc w opanowaniu twoich objawów, w tym:

• Regularnie ćwicz. Astma nie oznacza, że ​​musisz być mniej aktywny. Leczenie może zapobiegać atakom astmy i kontrolować objawy podczas aktywności.Regularne ćwiczenia mogą wzmocnić serce i płuca co pomaga złagodzić objawy astmy. Jeśli ćwiczysz w niskich temperaturach, noś maskę na twarz, aby ogrzać powietrze, którym oddychasz.
• Utrzymaj zdrową wagę. Nadwaga może nasilić objawy astmy i zwiększa ryzyko innych problemów zdrowotnych.
• Kontroluj zgagę i refluks żołądkowo-przełykowy (GERD). Jest możliwe, że refluks kwasu, który powoduje zgagę może uszkodzić drogi oddechowe płuc i pogorszyć objawy astmy. Jeśli masz częstą lub stałą zgagę porozmawiaj z lekarzem o możliwościach leczenia. Może być konieczne leczenie GERD.

Medycyna alternatywna, a astma?

Niektóre alternatywne metody leczenia mogą pomóc w przypadku objawów astmy. Należy jednak pamiętać, że te zabiegi nie zastępują leczenia szczególnie w przypadku ciężkiej astmy. Porozmawiaj ze swoim lekarzem przed zażyciem jakichkolwiek ziół lub suplementów, ponieważ niektóre mogą wchodzić w interakcje z przyjmowanymi lekami.

Podczas, gdy niektóre alternatywne środki są stosowane w przypadku astmy, w większości przypadków potrzeba więcej badań, aby zobaczyć jak dobrze działają i zmierzyć zakres możliwych skutków ubocznych. Alternatywne leczenie astmy obejmuje:

• Ćwiczenia oddechowe. Ćwiczenia te mogą zmniejszyć ilość leków potrzebnych do opanowania objawów astmy.
• Ziołowe i naturalne środki zaradcze. Kilka ziołowych i naturalnych środków, które mogą pomóc w złagodzeniu objawów astmy to czarne nasiona, kofeina, cholina i pikenogenol.

Radzenie sobie w życiu codziennym i wsparcie

Czasami możesz stać się sfrustrowany, zły lub przygnębiony, ponieważ musisz ograniczyć swoje zwykłe działania, aby uniknąć czynników środowiskowych. Możesz również czuć się ograniczonym lub zawstydzonym przez objawy choroby i skomplikowane procedury zarządzania.

Ale astma nie musi być stanem ograniczającym. Najlepszym sposobem na przezwyciężenie lęku i poczucie bezradności jest zrozumienie swojego stanu i przejęcie kontroli nad leczeniem. Oto kilka sugestii, które mogą pomóc:

• Nadaj sobie odpowiednie tempo. Rób przerwy między zadaniami i unikaj działań, które pogarszają twoje objawy.
• Stwórz codzienną listę rzeczy do zrobienia. Może to pomóc uniknąć uczucia przytłoczenia. Nagradzaj siebie za osiągnięcie prostych celów.
• Rozmawiaj z innymi o swoim stanie. Pokoje rozmów i fora dyskusyjne w internecie lub grupy wsparcia w Twojej okolicy mogą Cię połączyć z osobami stojącymi przed podobnymi wyzwaniami i poinformować Cię, że nie jesteś sam.
• Jeśli twoje dziecko ma astmę, bądź zachętą. Skup uwagę na rzeczach, które może zrobić twoje dziecko, a nie na rzeczach, których nie może. Zaangażuj nauczycieli, szkolne pielęgniarki, trenerów, przyjaciół i krewnych w pomoc dziecku w radzeniu sobie z astmą.