Komórki macierzyste z żołądka mają niezwykłą moc przemiany w komórki wydzielające insulinę, reagujące na wzrost poziomu cukru we krwi. To oznacza, że wkrótce możemy pokonać cukrzycę!
Według Międzynarodowej Federacji Diabetologicznej (IDF), na całym świecie około 540 milionów dorosłych osób zmaga się z cukrzycą.
To średnio jedna na dziesięć osób, które mają problem z prawidłową kontrolą poziomu cukru we krwi, a liczba ta będzie tylko rosła w kolejnych dekadach.
Prognozuje się, że do 2045 roku liczba chorych może sięgnąć nawet 780 milionów, głównie w krajach o niskim i średnim dochodzie.
Co roku około 4 miliony osób umiera z powodu samej cukrzycy lub jej powikłań.
Mimo wielu wysiłków, dotychczas nie znaleziono skutecznego lekarstwa na cukrzycę. Jednak istnieje możliwość jej kontrolowania i normalnego życia z tą chorobą.
Naukowcy z Weill Cornell Medicine mają nadzieję, że to się wkrótce zmieni.
W opublikowanym badaniu w Nature Cell Biology opisali oni proces przekształcania komórek macierzystych z żołądka w komórki beta, które są odpowiedzialne za wydzielanie insuliny w trzustce.
Przeszczepy tych komórek odwracały objawy choroby u myszy.
Profesor Joe Zhou z Hartman Institute for Therapeutic Organ Regeneration w Weill Cornell Medicine mówi:
To badanie potwierdza nasze przekonanie o możliwości opracowania leczenia cukrzycy typu 1 i ciężkiej cukrzycy typu 2, opartego na komórkach pacjentów.
Insulina to hormon, który reguluje poziom glukozy we krwi. Wytwarzają go komórki beta wysp Langerhansa, stanowiące 75% masy wysp trzustkowych.
Odkrycie insuliny miało miejsce w 1922 roku i za tę innowację przyznano Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny. Bez tej wiedzy nie byłoby możliwe leczenie żadnego typu cukrzycy.
Cukrzyca typu 1 (dawniej nazywana insulinozależną) jest chorobą autoimmunologiczną, która rozwija się na skutek błędnej reakcji układu odpornościowego, powodującej niszczenie zdrowych komórek trzustkowych.
W wyniku tego powstają poważne deficyty insuliny w organizmie, co prowadzi do zaburzeń metabolicznych. Osoby cierpiące na cukrzycę typu 1 muszą przyjmować insulinę z zewnątrz poprzez zastrzyki lub pompę insulinową.
Cukrzyca typu 2 dotyka przede wszystkim osoby z nadwagą i otyłością, będące skutkiem niezdrowego stylu życia.
Osoby z cukrzycą typu 2 często mają nadmierną masę ciała, prowadzą siedzący tryb życia i spożywają przetworzoną żywność bogatą w cukry proste.
Leczenie cukrzycy typu 2 polega na przyjmowaniu leków oraz ścisłej kontroli diety – w niektórych przypadkach konieczne jest również podawanie insuliny.
Od dłuższego czasu naukowcy starają się znaleźć bardziej naturalne metody uzupełniania niedoboru insuliny poprzez dostarczanie nowych komórek beta.
Idealnym rozwiązaniem byłoby wykorzystanie komórek pacjenta, minimalizując tym samym ryzyko odrzutu przeszczepu.
Profesor Zhou pracuje nad tym od ponad 15 lat i odkrył, że komórki trzustki można przekształcić w komórki beta poprzez aktywację trzech czynników transkrypcyjnych.
Okazuje się, że komórki macierzyste żołądka również reagują na tę metodę.
Profesor Zhou wyjaśnia:
Żołądek produkuje swoje własne komórki wydzielające hormony, a komórki żołądka i trzustki sąsiadują ze sobą na wczesnym etapie rozwoju embrionalnego, więc nie jest zaskakujące, że komórki macierzyste żołądka mogą zostać łatwo przekształcone w komórki wydzielające insulinę.
Ludzkie komórki macierzyste z żołądka można stosunkowo łatwo pobrać od pacjentów podczas endoskopii, a naukowcy z Weill Cornell Medicine ogłosili niedawno sukces w tym zakresie.
Zebrane komórki organizowano w małe skupiska zwane organoidami i odkryto, że te fragmenty tkanki przypominające organy szybko stają się wrażliwe na glukozę.
Po przeszczepieniu ich do myszy cierpiących na cukrzycę, komórki funkcjonowały podobnie jak prawdziwe komórki beta trzustki.
Przeszczepy utrzymywały sięprzez co najmniej sześć miesięcy, co wskazuje na ich trwałość.
Ostatecznym celem naukowców jest opracowanie techniki, która pozwoli na stosunkowo łatwe pobieranie komórek macierzystych z żołądka pacjenta i ich przekształcenie w komórki produkujące insulinę.
Taki innowacyjny i skuteczny sposób walki z cukrzycą typu 1, bez konieczności stosowania leków i zastrzyków, otwiera nowe perspektywy dla milionów osób dotkniętych tą chorobą.