Krztusiec (koklusz) jest wysoce zakaźną infekcją bakteryjną płuc i dróg oddechowych. Powoduje powtarzające się ataki kaszlu, które mogą trwać od dwóch do trzech miesięcy, a nawet dłużej, może w szczególności bardzo źle wpływać na niemowlęta i małe dzieci.
Krztusiec rozprzestrzenia się w kroplach kaszlu lub kichania. Przed opracowaniem szczepionki, krztusiec uznano za chorobę wieku dziecięcego. Teraz koklusz dotyka przede wszystkim dzieci, które są za małe, aby ukończyć pełny cykl szczepień, nastolatków i dorosłych, których odporność jest osłabiona.
Krztusiec objawy
Po zakażeniu kokluszem objawy pojawiają się około siedmiu do dziesięciu dni, choć czasami może to potrwać dłużej. Zwykle są one zazwyczaj łagodne i przypominają zwykłe przeziębienie:
Po tygodniu lub dwóch objawy nasilają się. Gęsty śluz gromadzi się wewnątrz dróg oddechowych, powodując niekontrolowany kaszel. Ciężkie i długotrwałe ataki kaszlu mogą:
- Prowokować wymioty
- Powodować ekstremalne zmęczenie
Czasami uporczywy kaszel jest jedynym objawem. Niemowlęta w ogóle nie mogą kaszleć. Zamiast tego mogą mieć trudności z oddychaniem, a nawet mogą chwilowo przestać oddychać.
Krztusiec przyczyny
Krztusiec jest spowodowany przez rodzaj bakterii o nazwie Bordetella pertussis. Kiedy zarażona osoba kaszle lub kicha, maleńkie zarodki kropelek są rozpylane w powietrzu i wdychane do płuc każdego, kto jest w pobliżu.
Czynniki ryzyka
Niemowlęta w wieku poniżej 12 miesięcy, które nie są zaszczepione lub nie otrzymały pełnego zestawu zalecanych szczepionek mają największe ryzyko powikłań i śmierci.
Krztusiec komplikacje
Nastolatkowie i dorośli często bez problemów wychodzą z kokluszu. Kiedy pojawiają się komplikacje są to skutki uboczne intensywnego kaszlu, takie jak:
- Posiniaczone lub popękane żebra
- Przepukliny brzuszne
- Popękane naczynia krwionośne w skórze lub białkach oczu
Niemowlęta
U niemowląt – zwłaszcza w wieku poniżej 6 miesięcy – powikłania związane z kokluszem są cięższe i mogą obejmować:
- Zapalenie płuc
- Spowolnienie lub zatrzymanie oddychania
- Odwodnienie lub utrata masy ciała z powodu problemów z karmieniem
- Napady padaczkowe
- Uszkodzenie mózgu
Ponieważ niemowlęta i małe dzieci są najbardziej narażone na powikłania związane z krztuszeniem, częściej wymagają leczenia w szpitalu. Komplikacje mogą zagrażać życiu u niemowląt w wieku poniżej 6 miesięcy.
Zapobieganie
Najlepszym sposobem zapobiegania krztuścowi jest szczepionka, którą lekarze często podają w połączeniu ze szczepionkami przeciwko dwóm innym poważnym chorobom – błonicy i tężcowi. Lekarze zalecają rozpoczęcie szczepienia w okresie niemowlęcym.
Diagnoza
Diagnozowanie kokluszu na wczesnym etapie może być trudne, ponieważ objawy przypominają inne częste choroby układu oddechowego, takie jak przeziębienie, grypa lub zapalenie oskrzeli.
Czasami lekarze mogą zdiagnozować koklusz, po prostu pytając o objawy i słuchając kaszlu. W celu potwierdzenia diagnozy mogą być potrzebne badania medyczne. Testy takie mogą obejmować:
- Oglądanie nosa i gardła. Twój lekarz pobiera wymaz lub próbkę z miejsca, gdzie spotykają się nos i gardło (nosogardło). Próbka jest następnie sprawdzana pod kątem obecności bakterii.
- Badania krwi. Próbka krwi może zostać pobrana i wysłana do laboratorium w celu sprawdzenia liczby białych krwinek, ponieważ białe krwinki pomagają organizmowi zwalczać infekcje, takie jak krztusiec. Wysoka liczba białych krwinek zazwyczaj wskazuje na obecność infekcji lub stanu zapalnego.
- RTG klatki piersiowej. Lekarz może zlecić prześwietlenie w celu sprawdzenia obecności stanu zapalnego lub płynu w płucach.
Leczenie
Niemowlęta są zwykle hospitalizowane w celu leczenia, ponieważ koklusz jest bardziej niebezpieczny dla tej grupy wiekowej. Jeśli Twoje dziecko nie chce jeść i pić może być konieczne podanie płynów dożylnych. Twoje dziecko będzie również izolowane od innych, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się infekcji.
Leczeniem dla starszych dzieci i dorosłych zazwyczaj można wykonać w domu.
Leki
Antybiotyki zabijają bakterie wywołujące koklusz i pomagają przyspieszyć powrót do zdrowia. Inni członkowie rodziny mogą otrzymać profilaktyczne antybiotyki.
Styl życia i domowe środki zaradcze
- Odpoczynek. Cicha i ciemna sypialnia może pomóc Ci się zrelaksować i odpocząć.
- Pij dużo płynów. Woda, sok i zupy to dobry wybór. Szczególnie u dzieci należy zwracać uwagę na objawy odwodnienia, takie jak suche wargi, płacz bez łez i rzadkie oddawanie moczu.
- Jedz mniejsze posiłki. Aby uniknąć wymiotów po kaszlu spożywaj mniejsze, częstsze posiłki.
- Oczyść powietrze. Trzymaj swój dom wolny od substancji drażniących, które mogą wywoływać kaszel, takie jak dym tytoniowy i opary z kominków.