Niedobór żelaza występuje, gdy organizm nie ma wystarczającej ilości żelaza mineralnego. Prowadzi to do nienormalnie niskiego poziomu czerwonych krwinek.
Dzieje się tak, ponieważ żelazo potrzebne jest do wytworzenia hemoglobiny, białka w krwinkach czerwonych, które pozwala im przenosić tlen w organizmie. Jeśli twoje ciało nie ma wystarczającej ilości hemoglobiny, twoje tkanki i mięśnie nie będą miały wystarczającej ilości tlenu i nie będą w stanie pracować efektywnie. Prowadzi to do stanu zwanego niedokrwistością.
Chociaż istnieją różne typy niedokrwistości, niedokrwistość z niedoboru żelaza jest najczęstszą na świecie. Typowe przyczyny niedoboru żelaza obejmują niewystarczające spożycie żelaza z powodu złej diety lub restrykcyjnych diet, choroby zapalnej jelit, zwiększone zapotrzebowanie podczas ciąży i utratę krwi przez ciężkie okresy lub krwawienie wewnętrzne.
Objawy niedoboru żelaza różnią się w zależności od ciężkości niedokrwistości, szybkości rozwoju, wieku i aktualnego stanu zdrowia. W niektórych przypadkach ludzie nie odczuwają żadnych objawów.
1. Zmęczenie
Uczucie zmęczenia jest jednym z najczęstszych objawów niedoboru żelaza, dotykającym więcej niż połowę niedoborów. Dzieje się tak, ponieważ organizm potrzebuje żelaza, aby wytworzyć białko zwane hemoglobiną, które znajduje się w krwinkach czerwonych. Hemoglobina pomaga w przenoszeniu tlenu w organizmie.
Kiedy twoje ciało nie ma wystarczającej ilości hemoglobiny, mniej tlenu dociera do twoich tkanek i mięśni, pozbawiając je energii. Ponadto twoje serce musi ciężej pracować, aby pompować więcej krwi bogatej w tlen, co może spowodować zmęczenie.
Ponieważ zmęczenie jest często uważane za normalny element współczesnego życia, trudno jest zdiagnozować niedobór żelaza tylko z tym objawem. Jednak wiele osób z niedoborem żelaza doświadcza osłabienia, czucia marności, trudności z koncentracją lub niskiej wydajności w pracy.
2. Bladość
Blada skóra i blada kolorystyka wnętrza dolnej powieki to inne powszechne objawy niedoboru żelaza. Hemoglobina w czerwonych krwinkach nadaje krwi czerwony kolor, więc niski poziom podczas niedoboru żelaza powoduje, że krew jest mniej czerwona. Dlatego skóra może utracić swój zdrowy, różowy kolor u osób z niedoborem żelaza.
Ta bladość u osób z niedoborem żelaza może pojawić się na całym ciele lub może być ograniczona do jednego obszaru, takiego jak twarz, dziąsła, wnętrze warg lub dolnych powiek, a nawet paznokci.
Jest to często jedna z pierwszych rzeczy, którą lekarze będą szukać jako przejaw niedoboru żelaza. Jednak należy to potwierdzić za pomocą badania krwi. Bladość częściej występuje w umiarkowanych lub ciężkich przypadkach niedokrwistości. Jeśli pociągniesz dolną powiekę w dół, wewnętrzna warstwa powinna mieć żywą czerwoną barwę. Jeśli jest to kolor blado różowy lub żółty może to oznaczać, że masz niedobór żelaza.
3. Skrócenie oddechu
Hemoglobina umożliwia Twoim krwinkom czerwonym przenoszenie tlenu w organizmie. Kiedy poziom hemoglobiny jest niski w organizmie podczas niedoboru żelaza, poziom tlenu również będzie niski. Oznacza to, że twoje mięśnie nie będą miały wystarczającej ilości tlenu, aby wykonywać normalne czynności, takie jak chodzenie.
W rezultacie twój oddech zwiększy się, gdy twoje ciało spróbuje uzyskać więcej tlenu. Z tego powodu zadyszka jest częstym objawem tej choroby. Jeśli ciężko Ci się oddycha kiedy wykonujesz normalne, codzienne czynności może to być wina niedoboru żelaza.
4. Bóle i zawroty głowy
Niedobór żelaza może powodować bóle głowy. Ten objaw wydaje się być mniej powszechny i często towarzyszą mu zawroty głowy. W niedoborze żelaza niski poziom hemoglobiny w krwinkach czerwonych oznacza, że do mózgu może dotrzeć niewystarczająca ilość tlenu. W rezultacie naczynia krwionośne w mózgu mogą pęcznieć, powodując ciśnienie i bóle głowy.
Chociaż istnieje wiele przyczyn bólów głowy, częste, nawracające bóle głowy i zawroty głowy mogą być oznaką niedoboru żelaza.
5. Kołatanie serca
Zauważalne bicie serca, znane również jako kołatanie serca może być kolejnym objawem niedokrwistości z niedoboru żelaza. W niedoborze żelaza niski poziom hemoglobiny oznacza, że serce musi pracować wyjątkowo ciężko, aby przenosić tlen. Może to prowadzić do nieregularnych uderzeń serca lub poczucia, że twoje serce bije nienormalnie szybko.
W skrajnych przypadkach może prowadzić do powiększenia serca, szmerów serca lub niewydolności serca. Jednak objawy te wydają się być znacznie mniej powszechne. Przez długi czas musiałbyś cierpieć z powodu niedoboru żelaza, aby je doświadczyć.
6.Suche i zniszczone włosy oraz skóra
Sucha i zniszczona skóra i włosy mogą być oznakami niedoboru żelaza. Dzieje się tak dlatego, że gdy twoje ciało ma niedobór żelaza, kieruje swój ograniczony tlen do ważniejszych funkcji, takich jak narządy i inne tkanki ciała. Kiedy skóra i włosy są pozbawione tlenu mogą stać się suche i słabe.
Cięższe przypadki niedoboru żelaza wiążą się z wypadaniem włosów. Jest całkiem normalne, że niektóre włosy wypadną podczas codziennego mycia i szczotkowania, ale jeśli tracisz kępki lub znacznie częściej niż normalnie może to być spowodowane niedoborem żelaza.
7. Obrzęk języka i ust
Czasami samo patrzenie do środka lub dookoła ust może wskazać, czy cierpisz na niedokrwistość z niedoboru żelaza. Objawy obejmują obrzęk języka, stan zapalny oraz blady lub dziwnie gładki język. Niski poziom hemoglobiny w niedoborze żelaza może powodować, że język staje się blady, podczas gdy niższe poziomy mioglobiny mogą powodować ból, gładkość i obrzęk.
Mioglobina jest białkiem z czerwonych krwinek, które wspiera twoje mięśnie, takie jak mięśnie tworzące język. Niedobór żelaza może również powodować suchość w jamie ustnej, bolesne czerwone pęknięcia w kącikach ust lub owrzodzenie jamy ustnej.
8. Niespokojne nogi
Niedobór żelaza wiąże się z zespołem niespokojnych nóg. Zespół niespokojnych nóg to silna potrzeba poruszania nogami w spoczynku. Może również powodować nieprzyjemne i dziwne mrowienie lub swędzenie w stopach i nogach. Zwykle jest gorzej w nocy, co oznacza, że chorzy mogą mieć problemy ze snem.
Przyczyny zespołu niespokojnych nóg nie są w pełni zrozumiałe. Jednak uważa się, że 25% osób z zespołem niespokojnych nóg ma niedokrwistość z niedoboru żelaza, a im niższy poziom żelaza, tym gorsze objawy.
9. Kruche paznokcie
Znacznie mniej powszechnym objawem niedoboru żelaza są kruche paznokcie lub są one w kształcie łyżeczki, stan zwany koilonychia. Często zaczyna się od łamliwych paznokci, które łatwo pękają.
W późniejszych stadiach niedoboru żelaza mogą wystąpić paznokcie w kształcie łyżki, gdy środek paznokcia zagłębia się, a krawędzie są uniesione. Jest to jednak rzadkie działanie niepożądane i zwykle występuje tylko w ciężkich przypadkach niedokrwistości z niedoboru żelaza.
10. Inne potencjalne oznaki
Jest jeszcze kilka innych oznak, że poziom żelaza może być niski. Są one mniej powszechne i mogą być powiązane z wieloma innymi chorobami niż niedobór żelaza.
Inne objawy niedokrwistości z niedoboru żelaza obejmują:
- Dziwne pragnienia: Pragnienie dziwnych pokarmów lub rzeczy nieżywnościowymi. Powstaje apetyt na jedzenie lodu, gliny, brudu, kredy lub papieru i może być oznaką niedoboru żelaza. Może również wystąpić w czasie ciąży.
- Uczucie niepokoju: Brak tlenu w tkankach organizmu w niedoborze żelaza może wywoływać uczucie lęku. Jednak poprawia się to lub rozwiązuje, gdy poziom żelaza zostaje skorygowany.
- Zimne dłonie i stopy: Niedobór żelaza oznacza, że do rąk i stóp dostarczane jest mniej tlenu. Niektórzy ludzie mogą łatwiej odczuwać zimno lub mieć zimne dłonie i stopy.
- Częstsze infekcje: Ponieważ żelazo jest potrzebne dla zdrowego układu odpornościowego, jego brak może spowodować więcej chorób niż zwykle.
Co robić, jeśli masz niedobór żelaza
Jeśli uważasz, że masz niedokrwistość z niedoboru żelaza, rozważ następującą porady.
Porozmawiaj ze swoim lekarzem
Jeśli uważasz, że masz objawy niedoboru żelaza, powinieneś umówić się na wizytę u swojego lekarza. Proste badanie krwi potwierdzi, czy występuje niedokrwistość z niedoboru żelaza. Jeśli lekarz potwierdzi niedobór żelaza, prawdopodobnie będzie można go dość łatwo wyleczyć, zwiększając spożycie żelaza w diecie lub suplementach żelaza.
Głównym celem leczenia jest przywrócenie normalnego poziomu hemoglobiny i uzupełnienie zapasów żelaza. Postaraj się, aby uzyskać wystarczającą ilość żelaza dzięki prawdziwemu jedzeniu w diecie. Stosuj suplementy tylko wtedy, gdy zaleci je Twój lekarz.
Jedz potrawy bogate w żelazo
Jeśli twój lekarz uważa, że twój niedobór żelaza może być spowodowany brakiem żelaza w diecie, pomyśl o spożyciu większej ilości produktów bogatych w żelazo , takich jak:
- Czerwone mięso, wieprzowina i drób
- Ciemnozielone, liściaste warzywa, takie jak szpinak i jarmuż
- Suszone owoce, takie jak rodzynki i morele
- Groch, fasola i inne rośliny strączkowe
- Owoce morza
- Nasiona i orzechy
Pomóż zwiększyć absorpcję żelaza
Co ważne, spożywanie witaminy C pomoże w lepszym wchłanianiu żelaza . Upewnij się, że jesz wystarczająco dużo pokarmów bogatych w witaminę C, takich jak owoce i warzywa.
Może być również korzystne unikanie pewnych produktów spożywczych, które mogą hamować wchłanianie żelaza podczas jedzenia w dużych ilościach. Należą do nich herbata i kawa oraz żywność bogata w wapń, na przykład produkty mleczne i pełnoziarniste zboża.
Weź suplementy z żelaza, jeśli Twój lekarz je poleci
Ogólnie rzecz biorąc, należy przyjmować suplement żelaza tylko w ostateczności i jeśli zaleci to lekarz. Będzie to prawdopodobnie miało miejsce, jeśli nie będziesz w stanie przywrócić poziomu żelaza przez samą dietę. Jeśli bierzesz suplement żelaza, spróbuj pić z nim sok pomarańczowy, aby zwiększyć wchłanianie żelaza.
Należy pamiętać, że istnieją pewne nieprzyjemne skutki uboczne przyjmowania suplementów żelaza. Należą do nich bóle brzucha, zaparcia lub biegunka, zgaga, nudności i czarne stolce. Jednak te działania niepożądane zwykle zmniejszają się w czasie i zależą od dawki żelaza.
Podsumowanie
Niedokrwistość z niedoboru żelaza jest najczęstszym rodzajem anemii na świecie. Niektórzy ludzie mają oczywiste objawy, podczas gdy inni nie odczuwają ich wcale. To często zależy od ciężkości niedokrwistości.
Typowe objawy to zmęczenie, blada skóra, zauważalne bicie serca, bóle głowy i zawroty głowy, uczucie tchu, suchość i uszkodzenie włosów i skóry, ból lub obrzęk języka i ust, niespokojne nogi i łamliwe lub łyżkowate paznokcie.
Jeśli uważasz, że masz objawy niedoboru żelaza, koniecznie odwiedź swojego lekarza. Samodzielne diagnozowanie nie jest zalecane. Na szczęście większość form niedoboru żelaza można leczyć dość łatwo, zwykle poprzez dietę bogatą w żelazo lub suplementy żelaza.