Anemia (niedokrwistość) występuje, gdy liczba zdrowych krwinek czerwonych w organizmie jest zbyt niska. Czerwone krwinki przenoszą tlen do wszystkich tkanek, więc niska liczba czerwonych krwinek wskazuje, że ilość tlenu we krwi jest niższa niż powinna.
Wiele objawów niedokrwistości jest spowodowanych zmniejszeniem dostarczania tlenu do ważnych tkanek i narządów organizmu.
Niedokrwistość mierzona jest w zależności od ilości hemoglobiny, która jest białkiem w czerwonych krwinkach, które przenosi tlen z płuc do tkanek ciała. Kobiety i osoby z przewlekłymi chorobami, takimi jak rak, mają największe ryzyko wystąpienia anemii.
Anemia – co ją powoduje?
Żelazo w diecie, witamina B12 i kwas foliowy są niezbędne do utrzymania odpowiedniej ilości czerwonych krwinek w organizmie. Średnia długość życia krwinek czerwonych wynosi od 100 do 120 dni. Ogólnie rzecz biorąc, każdy proces, który ma negatywny wpływ na równowagę między wytwarzaniem czerwonych krwinek a ich niszczeniem może powodować anemię.
Przyczyny niedokrwistości są generalnie podzielone na te, które zmniejszają wytwarzanie czerwonych krwinek i te, które zwiększają niszczenie czerwonych krwinek.
Czynniki, które zmniejszają produkcję czerwonych krwinek to:
- niedostateczna stymulacja produkcji erytrocytów przez erytropoetynę wytwarzaną przez nerki
- niewystarczające spożycie żelaza, witaminy B12 lub kwasu foliowego
- niedoczynność tarczycy
Z drugiej strony każde zaburzenie, które niszczy czerwone krwinki w tempie szybszym niż są one odnawiane może powodować anemię. Czynniki zwiększające stopień niszczenia czerwonych krwinek to:
- krwotok po:
- wypadku
- zmiany żołądkowo-jelitowe
- miesiączka
- poród
- nadmierne krwawienie z macicy
- chirurgia
- marskość, która wiąże się z bliznowaceniem wątroby
- zwłóknienie lub blizny w szpiku kostnym
- zaburzenia pracy wątroby i śledziony
- zaburzenia genetyczne, takie jak:
- niedobór dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej (G6PD)
- talasemia
- anemia sierpowata
Ogólnie jednak niedobór żelaza jest najczęstszą przyczyną niedokrwistości. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) około 2 miliardy ludzi na całym świecie cierpi na anemię, a wielu z nich z powodu niedoboru żelaza.
Anemia – codzienne wymagania żywieniowe, dieta
Dzienne zapotrzebowanie na witaminy i żelazo zależy od płci i wieku. Kobiety potrzebują więcej żelaza i kwasu foliowego niż mężczyźni z powodu utraty żelaza podczas cyklu menstruacyjnego i rozwoju płodu podczas ciąży i laktacji.
Żelazo
Zalecane dzienne spożycie żelaza dla kobiet w wieku od 19 do 50 lat wynosi 18 miligramów (mg). Dzienne spożycie żelaza dla mężczyzn w tym samym przedziale wiekowym wynosi 8 mg. W czasie ciąży dzienne spożycie żelaza powinno wzrosnąć do 27 mg, a kobiety karmiące piersią potrzebują tylko 9 mg dziennie.
Mężczyźni i kobiety w wieku powyżej 50 lat wymagają codziennie 8 mg żelaza. Może być potrzebny suplement, jeśli nie można osiągnąć odpowiedniego poziomu żelaza wyłącznie poprzez dietę.
Dobrymi źródłami żelaza w diecie są:
- wątroba wołowa, drobiowa
- ciemne mięso z indyka
- czerwone mięso, takie jak wołowina
- owoce morza
- wzbogacane płatki zbożowe
- owsianka
- soczewica
- fasolki
- szpinak
Folian
Folian jest formą kwasu foliowego, który występuje naturalnie w ciele. Mężczyźni i kobiety powyżej 14 roku życia wymagają 400 mikrogramów diety równoważników kwasu foliowego dziennie. W przypadku kobiet w ciąży lub karmiących piersią zalecana dawka wzrasta do 600 mcg / DFE (w ciąży) i 500 mcg / DFE (w okresie laktacji) na dobę.
Przykłady pokarmów bogatych w kwas foliowy to:
- wątroba wołowa
- soczewica
- szpinak
- fasola
- szparagi
Witamina b12
Dzienna zalecana dawka witaminy B12 wynosi 2,4 mcg . Kobiety i nastolatki w ciąży potrzebują 2,6 mcg dziennie, a kobiety karmiące piersią – 2,8 mcg dziennie.
Wołowina i małże są dwoma najlepszymi źródłami witaminy B12. Inne dobre źródła to:
- ryby
- mięso
- drób
- jajka
- inne produkty mleczne
Witamina B-12 jest również dostępna jako suplement dla osób, które nie otrzymują wystarczającej ilości pokarmu w swojej diecie.
Anemia – objawy
Ludzie z niedokrwistością są bladzi i często skarżą się na zimno. Mogą również mieć zawroty głowy, szczególnie gdy są aktywni lub stoją. Niektóre osoby z niedokrwistością mają niezwykłe pragnienia, takie jak pragnienie jedzenia lodu, gliny. Często skarżą się na uczucie zmęczenia i mają problemy z zaparciami i koncentracją. Niektóre anemie mogą powodować stan zapalny języka, powodując gładki, błyszczący, czerwony i często bolesny język.
Jeśli niedokrwistość jest ciężka może wystąpić omdlenie. Inne objawy obejmują łamliwe paznokcie, duszność i bóle w klatce piersiowej. Poziom tlenu we krwi może być tak niski, że osoba z ciężką niedokrwistością może mieć zawał serca.
Badania wykonane przez lekarza mogą wykazać:
- wysokie lub niskie ciśnienie krwi
- blada skóra
- żółtaczka
- przyspieszone tętno
- szmer serca
- powiększone węzły chłonne
- powiększona śledziona lub wątroba
- zanikowe zapalenie języka
Osoby z objawami niedokrwistości powinny zwrócić się o pomoc lekarską.
W jaki sposób diagnozuje się anemię?
Rozpoznanie anemii zaczyna się od historii choroby, od twojej rodziny i od badania fizykalnego. Testy laboratoryjne pomagają lekarzom znaleźć przyczynę niedokrwistości. Pomocna może być historia rodzinna niektórych rodzajów anemii, takich jak anemia sierpowata. Historia ekspozycji na środki toksyczne w domu lub miejscu pracy może wskazywać na przyczynę środowiskową.
Testy do diagnozowania anemii obejmują:
Pełna morfologia krwi (CBC)
To badanie krwi mówi lekarzom o liczbie i rozmiarze RBC. Pokazuje również, czy inne krwinki, takie jak białe i płytki krwi są w normie.
Poziomy żelaza w surowicy
To badanie krwi pokazuje czy niedobór żelaza jest przyczyną niedokrwistości.
Test ferrytyny
To badanie krwi analizuje zapasy żelaza.
Test witaminy B-12
To badanie krwi pokazuje poziomy witaminy B12 i określa czy nie jest zbyt niski.
Test na obecność kwasu foliowego
To badanie krwi ujawnia czy poziom kwasu foliowego w surowicy jest zbyt niski.
Test stolca na krew utajoną
Jeśli wynik testu jest pozytywny oznacza to, że krew przenika w dowolnym miejscu do przewodu pokarmowego, od jamy ustnej do odbytu. Problemy takie jak wrzody żołądka, wrzodziejące zapalenie jelita grubego i rak jelita grubego mogą powodować, że krew będzie w kale.
Dodatkowe testy
Na podstawie wyników tych badań lekarze mogą zlecić dodatkowe badania, takie jak górny GI, lewatywa barowa, radiogram klatki piersiowej lub tomografia komputerowa brzucha.
Anemia leczenie
Leczenie niedokrwistości zależy od przyczyny. Niedokrwistość spowodowana niedostatecznymi ilościami żelaza w diecie, witaminą B12 i folianem jest leczona suplementami. W niektórych przypadkach konieczne są zastrzyki B-12, ponieważ nie są one właściwie wchłaniane z przewodu pokarmowego. Twój lekarz i dietetyk może przepisać dietę zawierającą odpowiednie ilości witamin, minerałów i innych składników odżywczych. Właściwa dieta może pomóc w zapobieganiu nawrotom tego rodzaju anemii.
W niektórych przypadkach, jeśli niedokrwistość jest ciężka lekarze stosują zastrzyki z erytropoetyną, aby zwiększyć wytwarzanie czerwonych krwinek w szpiku kostnym. Jeśli wystąpi krwawienie lub poziom hemoglobiny jest bardzo niski może być konieczna transfuzja krwi .
Jakie są długoterminowe perspektywy niedokrwistości?
Długoterminowe perspektywy niedokrwistości zależą od przyczyny i odpowiedzi na leczenie. Niedokrwistość jest uleczalna, ale może być niebezpieczna jeśli nie jest leczona. Zwróć uwagę na etykiety żywności i zainwestuj w multiwitaminy, aby mieć pewność, że otrzymujesz zalecaną dzienną ilość żelaza.
Porozmawiaj z lekarzem, jeśli doświadczasz któregokolwiek z objawów niedokrwistości, zwłaszcza jeśli w wywiadzie rodzinnym wystąpiła anemia. Twój lekarz najprawdopodobniej zacznie stosować dietę lub suplement diety w celu zwiększenia spożycia żelaza.
Niedobór żelaza może być także oznaką poważniejszych schorzeń dlatego ważne jest, aby zwracać uwagę na swoje ciało. W większości przypadków po prostu poprawa diety lub przyjmowanie suplementu żelaza może rozwiązać ten problem.
Zobacz także: Najlepsze owoce w leczeniu niedokrwistości