Czy wyobrażaliście sobie świat, w którym nowe zęby mogą odrastać? Brzmi to jak coś prosto z filmu science fiction, ale japońscy naukowcy twierdzą, że ta przyszłość może być bliżej, niż się spodziewamy.
Badania nad lekiem, który pobudza naturalną regenerację zębów, są już w zaawansowanej fazie, a już wkrótce możemy doświadczyć przełomowych terapii stomatologicznych.
Problem braku zębów a jakość życia
Dane statystyczne są niepokojące – ponad 25% dorosłych osób powyżej 65 roku życia w Stanach Zjednoczonych ma tylko osiem lub mniej zębów, a 17% nie posiada w ogóle żadnego.
Taka sytuacja ma ogromny wpływ na jakość życia i może prowadzić do problemów z właściwym odżywianiem. Co zaskakujące, Polacy najczęściej odwiedzają stomatologa dopiero w momencie, gdy doświadczają silnego bólu, a często nie dbają o regularną higienę jamy ustnej.
Niezwykle szokujące jest fakt, że aż 800 tysięcy mieszkańców Polski nie posiada nawet własnej szczoteczki, a blisko 4 miliony przyznaje się do zaniedbywania codziennego mycia zębów.
Należy jednak pamiętać, że zęby to żywa tkanka, która wymaga odpowiedniej pielęgnacji, aby pozostać zdrową.
Niestety, nie wszyscy ludzie z problemem braku zębów są winni swojej sytuacji zaniedbaniami. Część osób cierpi na wady genetyczne, które powodują niewłaściwy rozwój uzębienia.
Właśnie dla nich japońscy naukowcy opracowali nowy lek, który może odmienić ich życie.
Przełomowy lek na nowe zęby
Badania nad nowym lekiem przeprowadzone przez zespół profesora Katsu Takahashiego z Uniwersytetu w Kioto skupiają się na anodoncji, czyli wrodzonym braku pewnej liczby zębów.
Około 1% populacji cierpi na tę wadę, która powoduje brak sześciu lub więcej zębów. W przypadku niektórych pacjentów może to prowadzić do trudności w żuciu, połykaniu i mówieniu już od najmłodszych lat.
Naukowcy odkryli, że myszy pozbawione pewnego genu miały większą liczbę zębów. Zidentyfikowano białko o nazwie USAG-1, które hamuje wzrost zębów.
Zespół profesora Takahashiego opracował lek, który blokuje działanie tego białka, co umożliwia wzrost większej liczby zębów.
W 2018 roku przeprowadzono eksperymenty na myszach, podając im nowo opracowany lek. Efektem było pojawienie się nowych zębów u myszy dotkniętych wrodzonym brakiem uzębienia.
Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie Science Advances w 2021 roku i spotkały się z dużym zainteresowaniem jako pierwszy krok w kierunku stworzenia leku do regeneracji zębów.
Perspektywa przyszłości
Już w lipcu 2024 roku planowane jest rozpoczęcie badań klinicznych na ludziach. Po potwierdzeniu bezpieczeństwa i skuteczności lek będzie stosowany w leczeniu dzieci w wieku od 2 do 6 lat, które cierpią na anodoncję.
Jeśli testy zakończą się sukcesem, lek ten może całkowicie zmienić oblicze stomatologii. Wiele gatunków zwierząt, takich jak rekiny, potrafi odrosnąć zęby przez całe życie.
U ludzi występuje natomiast tylko dwa zestawy zębów w ciągu życia, ale istnieją dowody na obecność „zawiązków” trzeciego zestawu zębów.
Około 1% populacji ma odwrotność anodoncji, czyli hiperdoncję, czyli wrodzoną nadmierną liczbę zębów.
U niektórych osób może pojawić się trzeci zestaw zębów, co sugeruje, że zdolność do wytworzenia trzeciego zestawu zębów u ludzi została utracona w miarę upływu czasu.
Badania na fretkach
Badania przeprowadzone na fretkach, które otrzymały lek, wykazały pojawienie się dodatkowego zęba przedniego.
Istnieje nadzieja, że postępy w badaniach naukowych pozwolą na opracowanie terapii dla osób, które straciły zęby w wyniku wypadków lub przewlekłych chorób.
Może to otworzyć nową erę w stomatologii, eliminując potrzebę protez i implantów stomatologicznych.
Niezależnie od tego, czy w pełni odzyskamy zdolność do odrastania zębów czy też nie, ważne jest, aby dbać o nasze uzębienie i regularnie odwiedzać stomatologa.
Zapobieganie jest zawsze lepsze niż leczenie, a zdrowe zęby przyczyniają się do ogólnego dobrostanu i jakości życia.